วัดอาวาสน้อย

ภูมิประเทศ

ที่ราบ

สภาพทั่วไป

วัดอาวาสน้อยเป็นวัดร้างขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือนอกเขตอรัญญิกเมืองกำแพงเพชร ห่างจากคูเมืองด้านทิศเหนือไปทางทิศเหนือประมาณ 2,319 เมตร ห่างจากห้วยทรายไปทางทิศเหนือประมาณ 894 เมตร ห่างจากแม่น้ำปิงไปทางทิศเหนือประมาณ 3,910 เมตร

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

83 เมตร

ทางน้ำ

แม่น้ำปิง, ห้วยทราย

สภาพธรณีวิทยา

ตะกอนทับถมเป็นเนินศิลาแลงอยู่ใต้ดิน

ยุคทางโบราณคดี

ยุคประวัติศาสตร์

สมัย/วัฒนธรรม

สมัยสุโขทัย, สมัยอยุธยาตอนต้น, สมัยอยุธยาตอนกลาง

อายุทางโบราณคดี

พุทธศตวรรษที่ 20 – 22

ประวัติการศึกษา

ชื่อผู้ศึกษา : พิทยา ดำเด่นงาม

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2512

วิธีศึกษา : ขุดแต่ง, ทำผัง

องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร

ผลการศึกษา :

จากการขุดค้นพบว่าวัดนี้มีขนาดอีกวัดหนึ่ง มีฐานไพทีรองรองรับวิหารและเจดีย์ประธานยาวมากที่สุดในเมืองกำแพงเพชร บอกจากนี้ยังขุดแต่งบริเวณเจดีย์ด้านหลังฐานไพทีจำนวน 2 องค์ (กรมศิลปากร 2514 : 26 – 27)

---

ชื่อผู้ศึกษา : หจก.สามเพชร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2551, พ.ศ.2552

วิธีศึกษา : ขุดแต่ง, ทำผัง

องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร

ผลการศึกษา :

วัดอาวาสน้อยมีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ามีร่องรอยคูน้ำล้อมรอบ สร้างหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ได้ทำการขุดแต่งอาคารต่างๆ ได้แก่ ฐานไพทีรองรับวิหารและเจดีย์ประธาน แนวกำแพงวัด เจดีย์ราย กุฏิ จากหลักฐานทางศิลปกรรมและโบราณวัตถุที่พบ สันนิษฐานว่าวัดอาวาสน้อยมีอายุในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19 – 23 ตรงกลับสมัยสุโขทัยตอนปลายจนถึงสมัยอยุธยา (ห้างหุ้นส่วนจำกัด สามเพชร 2552 : 104 - 106)

---

ชื่อผู้ศึกษา : หจก.สามเพชร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2557

วิธีศึกษา : บูรณปฏิสังขรณ์

องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร

ผลการศึกษา :

ทำการบูรณะและเสริมความมั่นคงของสิ่งก่อสร้างภายในวัดอาวาสน้อยทุกหลังโดยการก่อศิลาแลงซ่อมในส่วนที่ผุพังรวมทั้งอัดฐานอาคารเพื่อเสริมความมั่นคงและป้องกันการพังทลายอีก (ห้างหุ้นส่วนจำกัด สามเพชร 2557 : 165)

---

ประเภทของแหล่งโบราณคดี

ศาสนสถาน

สาระสำคัญทางโบราณคดี

วัดอาวาสน้อยตั้งอยู่นอกเขตอรัญญิกของอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชรทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นวัดที่ไม่สามารถกำหนดขอบเขตที่แน่นอนได้เนื่องจากไม่ปรากฏแนวกำแพงล้อมรอบวัดทั้งสี่ด้าน

สิ่งก่อสร้างที่สำคัญประกอบด้วย

อุโบสถ ตั้งอยู่ด้านหน้าของวัด เป็นอาคารรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าก่อด้วยศิลาแลง ก่อฐานเป็นฐานบัว พบร่องรอยฐานศิลาแลงขนาดเล็กโดยรอบสันนิษฐานว่าเป็นที่ปักใบเสมา

ฐานไพที ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของอุโบสถ เป็นฐานบัวก่อศิลาแลงขนาดใหญ่ มีความกว้างประมาณ 27 เมตร ยาวประมาณ 118 เมตร มีบันไดขึ้นลงทั้งสี่ด้าน ด้านบนประกอบด้วยวิหารขนาดใหญ่จำนวน 2 หลังและเจดีย์ประธาน 1 องค์

วิหาร 1 ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกบนฐานไพที เป็นอาคารแผนผังสี่เหลี่ยมผืนผ้าก่อด้วยศิลาแลง มีการก่อมุขออกมาทั้งด้านหน้าและด้านหลัง

เจดีย์ประธาน ก่อด้วยศิลาแลง ตั้งอยู่กลางฐานไพที ปรากฏหลักฐานเพียงฐานหน้ากระดานแผนผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส ส่วนบนพังทลายหมดแล้ว

วิหาร 2 ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกบนฐานไพที เป็นอาคารแผนผังสี่เหลี่ยมผืนผ้าก่อด้วยศิลาแลง

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

วาทินี ถนอมพลกรัง เรียบเรียงข้อมูล, ทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล ดูแลฐานข้อมูล

บรรณานุกรม

กรมศิลปากร. รายงานการสำรวจและขุดแต่งบูรณะโบราณวัตถุสถานเมืองเก่ากำแพงเพชร เมืองศรีสัชชนาลัย พ.ศ.2508-2512. พระนคร : ม.ป.ท. , 2514.

ห้างหุ้นส่วนจำกัด สามเพชร. โครงการขุดแต่งวัดอาวาสน้อย ตำบลหนองปลิง อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร. ม.ป.ท. , 2552.

ห้างหุ้นส่วนจำกัด สามเพชร. รายงานการบูรณะโบราณสถานวัดอาวาสน้อย จังหวัดกำแพงเพชร. ม.ป.ท. , 2557.

Google map 2015 [Online]. Accessed 14 February 2015. Available from https://maps.google.com

ข่าวที่เกี่ยวข้อง