ร่วมสำรวจ ค้นคว้า เรียนรู้ เรื่องราวทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีไทย ผ่านพิพิธภัณฑ์และวัตถุจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ จากฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
อ่านเพิ่มเติมนิสา เชยกลิ่น
วันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ.2555 ได้มีการรายงานข่าวเกี่ยวกับการค้นพบหลุมหลบภัยที่สร้างขึ้นในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ที่ ต.บ้านใหม่ อ.เมือง จ.ปทุมธานี[1] ข่าวนี้สร้างความตื่นตัวให้ไปในวงกว้างเนื่องจากคิดไม่ถึงว่าที่ปทุมธานียังมีหลุมหลบภัยที่ค่อนข้างสมบูรณ์หลงเหลืออยู่
หลุมหลบภัยเหล่านี้สร้างเมื่อตอนเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ในสมัยของจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ต้องเล่าย้อนไป เมื่อพ.ศ.2482 ได้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดขึ้นในยุโรปเมื่ออังกฤษและฝรั่งเศสประกาศสงครามเย
... อ่านเพิ่มเติมอินโฟกราฟิกนำเสนอข้อมูลเบื้องต้นของ แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
อ่านเพิ่มเติมทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล
วัดหินหมากเป้ง ตั้งอยู่ ม.4 บ้านไทยเจริญ ต.พระพุทธบาท อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย (พิกัดภูมิศาสตร์ 17.983630 N, 102.428640 E) อยู่ริมฝั่งแม่น้ำโขง บนพื้นที่ภูเขาหินทรายในหมวดหินภูพาน กลุ่มหินโคราช (ต่อเนื่องกับหมวดหินโคกกรวด กลุ่มหินโคราช ทางทิศตะวันออก)
วัดหินหมากเป้ง เป็นวัดราษฎร์ สังกัดธรรมยุติกนิกาย ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2482 โดยพระอาจารย์หล้า ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ.2513 ปัจจุบันเป็นหนึ่งในวัดสำคัญของพระสายวิปัสสนากรรมฐาน ได้รับการพัฒนาขึ้นอย่างมากในสมัยห
... อ่านเพิ่มเติมเรียบเรียงโดย ทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล
“ซานตาคลอส” (Santa Claus) หรือ “ซานตา” บุคคลในจินตนาการจากตำนานในโลกตะวันตก มีลักษณะเป็นคุณลุงใจดี พุงพลุ้ย หนวดเคราสีขาวยาวเฟิ้ม ใส่ชุดสีแดงทั้งตัว พร้อมส่งเสียงหัวเราะ “โฮะโฮะโฮะ” นั่งรถเลื่อนหิมะที่ลากด้วยกวางเรนเดียร์มาจากขั้วโลกเหนือพร้อมกับของขวัญเต็มคันรถ เพื่อนำมามอบให้กับเด็กดีถึงบ้านในช่วงระหว่างวันคริสต์มาสอีฟ (วันที่ 24 ธันวาคม) จนถึงเช้ามืดของวันคริสต์มาส (วันที่ 25 ธันวาคม)
หลายท่านอาจจะทราบอยู่แล้วบ้างบุคลิกและเรื่องราวของ ซานตาคลอส นั้น ได
... อ่านเพิ่มเติมอินโฟกราฟิกนำเสนอข้อมูลเพื่อให้ผู้อ่านรู้จัก "อุทยานประวัติศาสตร์ทั้ง 10 แห่งในประเทศไทย"
อ่านเพิ่มเติมอินโฟกราฟิกที่จะทำให้รู้จักพื้นฐานของงานโบราณคดีมากขึ้น ให้ผู้อ่านได้ทราบความหมายของโบราณคดี นักโบราณคดีศึกษาอะไร ไม่ศึกษาอะไร เป้าหมายของการทำงานและขั้นตอนการทำงานทางโบราณคดี
อ่านเพิ่มเติมนิสา เชยกลิ่น
ความเป็นมา
พิพิธภัณฑสถานคลองท่อม ก่อตั้งขึ้นโดย พระครูอาทรสังวรกิจ (พระสวาส กนฺตสงฺวโร) (นามสกุลเดิม เอี่ยวน้อย) อดีตเจ้าอาวาสวัดคลองท่อม เจ้าคณะอำเภอคลองท่อมและอำเภอเกาะลันตา ได้รวบรวมลูกปัดโบราณแบบต่างๆ รวมทั้งโบราณวัตถุอื่นๆ ที่พบในควนลูกปัดหลังวัดคลองท่อม มาเก็บรักษาไว้ตั้งแต่ พ.ศ.2525 ใช้ชื่อว่า “พิพิธภัณฑสถานพระครูอาทรสังวรกิจ” เพื่อให้ผู้ที่สนใจได้มาศึกษาและอนุรักษ์สิ่งที่มีคุณค่าของแผ่นดินไว้ ไม่ให้สูญหายไป ภายหลังเปลี่ยนมาใช้ชื่ออย่างเป็นทางการว่า “พิพิธภัณฑสถานวัดคลองท่อม
... อ่านเพิ่มเติมนิสา เชยกลิ่น
ความเป็นมา
จังหวัดกระบี่ตั้งอยู่ในภาคใต้ฝั่งตะวันตกติดกับทะเลอันดามัน ภูมิประเทศส่วนใหญ่ประกอบด้วยภูเขาหินปูนลูกโดดกระจายอยู่ทั่วไป ภูเขาแหล่งนี้เป็นที่ตั้งของถ้ำและเพิงผา ซึ่งเกือบทุกแห่งได้ค้นพบร่องรอยการอยู่อาศัย และกิจกรรมของมนุษย์โบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ เช่น แหล่งโบราณคดีถ้ำหลังโรงเรียน แหล่งโบราณคดีถ้ำหมอเขียว แหล่งโบราณคดีถ้ำเขาโต๊ะช่อง-เขาหน้าวังหมี และแหล่งโบราณคดีถ้ำผีหัวโต เป็นต้น
เมื่อ พ.ศ.2530 ชาวบ้านได้พบเครื่องใช้ของคนโบราณ เช่น เครื่องมือหิน ภาชนะดินเผา กระดูกมนุ
... อ่านเพิ่มเติมในสมัยอยุธยา “นนทบุรี” เป็นหัวเมืองปากแม่น้ำที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของกรุงศรีอยุธยา อยู่ทางเหนือของเมืองธนบุรีหรือเมืองบางกอก สภาพพื้นที่ ทรัพยากร และทำเลที่ตั้งเหมาะแก่การตั้งถิ่นฐานทำมาหากิน ทั้งเกษตรกรรมและค้าขาย และยังคงเป็นเมืองสำคัญต่อเนื่องมาจนสมัยธนบุรีและรัตนโกสินทร์ ทำให้นนทบุรีปรากฏร่องรอยศิลปวัฒนธรรมสำคัญมากมาย ราษฎรที่อยู่อาศัยก็มาจากหลายเชื้อชาติทั้งไทย จีน มอญ แขก
พื้นที่ทางตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยาที่ปัจจุบันอยู่ในอำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี (เป็นพื้นที่ต่อเนื่องหรือค่อนข้างเป็นอันห
... อ่านเพิ่มเติมทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล
“บ้านทรายขาว” หมู่บ้านริมแม่น้ำเลยในตำบลทรายขาว อำเภอวังสะพุง เป็นพื้นที่ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของจังหวัดเลย ปรากฏร่องรอยการตั้งถิ่นฐานของชุมชนมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน อย่างน้อยตั้งแต่สมัยล้านช้างหรือราวพุทธศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา ดังปรากฏร่องรอยทั้งจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี
เสมาหินหน้าอุโบสถวัดกู่คำ บ้านทรายขาว พบจากการปรับพื้นดินด้านหน้าอุโบสถ
พระประธานในอุโบสถวัดกู่คำ บ้านทรายขาว
พระพุทธรูปสำริดในกุฏิเจ้าอาวาสวัดกู่คำ บ้านทรายขาว มีจารึกอ
... อ่านเพิ่มเติมทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล
นั่ง “ยอง” “ยองๆ” หรือ “หย่อง” ตรงกับภาษาอังกฤษว่า “squat” เป็นลักษณะการนั่งชันเข่าทั้ง 2 ข้าง โดยที่ก้นไม่ถึงพื้น น้ำหนักของร่างกายจะทิ้งลงเท้าทั้ง 2 ข้าง (เช่นเดียวกับการยืน) ข้อเข่าจะงออย่างเต็มที่
สังคมไทยคุ้นชินกับการนั่งยองๆ เป็นอย่างดี สามารถพบเห็นได้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน ในทุกเพศทุกวัย และแทบจะในทุกสถานที่
ผู้อ่านส่วนใหญ่อาจนึกไปถึงหลวงพ่อคูณ ปริสุทฺโธ หรือพระเทพวิทยาคม ที่มักนั่งยองเป็นประจำจนกลายเป็นเอกลักษณ์ สิ่งหนึ่งที่ตามมาคือสารพัดวัตถุมงคล เหรียญหลวงพ่อ
... อ่านเพิ่มเติมทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล เรียบเรียง
ข่าวคราวการทำลายโบราณสถานยังคงปรากฏให้เห็นอย่างต่อเนื่อง ทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจ กรณีโด่งดังล่าสุดเช่นเหตุการณ์ทำลายโบราณสถานในวัดดัง
ปัจจุบันกฎหมายที่ใช้ปกป้องดูแลโบราณสถานโดยตรง คือ พระราชบัญญัติ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ.2504 (แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2535) ส่วนกฎหมายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 (แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2535 พ.ศ.2543 และ พ.ศ.2550) และประมวลกฎหมายอาญา
คุณประโยชน์ของการอนุรักษ์โบราณส
... อ่านเพิ่มเติมนักวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเยล (Yale University) ได้พัฒนาวิธีการใหม่ที่ใช้บ่งชี้การเป็นโรคมาลาเรียในไขกระดูกของมนุษย์สมัยโบราณ นับเป็นครั้งแรกที่มีการคิดค้นวิธีวินิจฉัยโรคนี้ในโครงกระดูกของคนโบราณโดยเฉพาะ
วิธีการดังกล่าวอาจช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สืบค้นย้อนกลับไปได้ถึงมนุษย์คนแรกที่เป็นโรคมาลาเรีย รวมถึงอาจพัฒนาเทคนิคไปใช้ค้นหาโรคติดเชื้ออื่นๆ ในกระดูกของมนุษย์สมัยโบราณต่อไป
Jamie Inwood นักศึกษามหาวิทยาลัยเยล หัวหน้าคณะนักวิจัยกล่าวว่า “ชุดข้อมูลที่เราสร้างจะเป็นการปฏิวัติการทำ epidemic curve[1]
... อ่านเพิ่มเติมเมื่อกล่าวถึง “แกลดิเอเตอร์” (gladiator) หรือนักสู้ที่ให้ความบันเทิงแก่ผู้ชมในสมัยโรมันนั้น หลายคนคงนึกถึงภาพชายหนุ่มตัวใหญ่แข็งแรงหุ่นล่ำเหมือนอย่างพระเอกในภาพยนตร์ Gladiator ที่เข้าฉายไปเมื่อสิบกว่าปีก่อน
และคงคิดต่อไปว่านักสู้เหล่านี้ต้องได้รับการบำรุงด้วยอาหารอย่างอุดมสมบูรณ์ให้เหมาะสมกับการใช้ร่างกายอย่างหนักหน่วง เหมือนกับนักกีฬาสมัยปัจจุบันที่ต้องสร้างกล้ามเนื้อด้วยการบริโภคโปรตีนพร้อมด้วยของบำรุงร่างกายต่างๆ
การต่อสู้ของแกลดิเอเตอร์
ที่มา : http://en.wikipedia.org/wiki/Gladiator
แต่จ
... อ่านเพิ่มเติมรุ้งตะวัน อ่วมอินทร์
เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2557 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) จัดการบรรยายพิเศษ "วิสาขบูชา ศิลปกรรมเกี่ยวกับการประสูติ ตรัสรู้ ปรินิพพาน" โดย ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ รศ.ดร.เชษฐ์ ติงสัญชลี และ ผศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง จากภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ เกริ่นนำถึงอิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในงานประวัติศาสตร์ศิลปะ จากนั้น ผศ.ดร.เชษฐ์ ติงสัญชลี ได้บรรยายถึง สังเวชนียสถานที่เกี่ยวข้องกับวันวิ
... อ่านเพิ่มเติมในความเหมือน มีความต่าง :
สืบสายสัมพันธ์ผู้คนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จากหลักฐานโบราณคดี [1]
ปิยณัฐ สร้อยคำ [2]
การก้าวไปข้างหน้าอย่างมั่นคงในประชาคมอาเซียน ไม่ใช่เพียงการพูดถึงภาพฝันในอนาคตเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการย้อนมองอดีตผ่านหลักฐานทางโบราณคดี ซึ่งช่วยให้มนุษย์ในปัจจุบันสามารถมองเห็นความเชื่อมโยงและความสัมพันธ์ในภูมิภาคในอดีต ที่สามารถนำมาเชื่อมความร่วมมือในอนาคตได้ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) จึงได้จัดการบรรยายทางวิชาการครั้งที่ 2 ในโครงการเรียนรู้อาเซียนในมิติวัฒนธรรม ในหัวข้อเรื
... อ่านเพิ่มเติมข่าวครึกโครมเกี่ยวกับการค้นพบทองคำโบราณในสวนปาล์มของนายวิ ทับแสง อ.เขาชัยสน จ.พัทลุง ช่วงเดือนที่ผ่านมา สร้างปรากฏการณ์กระตุ้นความสนใจในเรื่องโบราณวัตถุสมบัติของชาติและมหาสมบัติใต้ดินให้กับชาวไทยอีกครั้งหนึ่ง
หลังจากข่าวการค้นพบทองก็ตามมาด้วยข่าวมวลชนเข้าไปขุดหาทองจนเจ้าของที่ดินรับมือไม่ไหว ข่าวการเข้าควบคุมพื้นที่โดยหน่วยงานราชการ ข่าวการพบเรื่องลี้ลับของชาวบ้านและผู้ครอบครองทอง รวมทั้งเรื่องราวดีๆ อย่างการส่งมอบทองคำคืนแก่หน่วยงานราชการ
ลักษณะทองคำที่พบมีทั้งแผ่นทอง ทองรูปพรรณ แผ่นทองที่มีลวด
... อ่านเพิ่มเติม