มะเร็ง 3,000 ปี ที่ลุ่มแม่น้ำไนล์

มะเร็งเป็นโรคร้ายแรงที่คร่าชีวิตมนุษย์ไปปีละหลายล้านคนทั่วโลก และมีแนวโน้มผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตเพิ่มมากขึ้นทุกปี ดูเหมือนว่าโรคมะเร็งจะเป็นโรคสมัยใหม่ที่เติบโตขึ้นพร้อมๆกับความเจริญด้านเทคโนโลยี ความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อมและสภาพสังคม

แต่เมื่อไม่มานี้มีการเปิดเผยหลักฐานว่า โรคมะเร็งไม่ใช่โรคสมัยใหม่แต่อย่างใด หากแต่เกิดขึ้นมาไม่น้อยกว่า 3,000 ปีมาแล้ว

Michaela Binder นักศึกษาปริญญาเอกมหาวิทยาลัยเดอร์แฮม (Durham University) ขุดค้นสุสานอายุ 1,200 ปีก่อนคริสตกาล ที่แหล่งโบราณคดี Amara West ทางตอน

“ฟันผุ” กับการตีความทางโบราณคดี

สมัยเด็กๆแทบทุกคนคงจะคุ้นเคยกับคำว่า “แมงกินฟัน” ที่เป็นตัวการให้เกิด “ฟันผุ”

ความเชื่อนี้มีมาช้านานและไม่ได้มีเฉพาะในคนไทย บันทึกของชาวซูเมอร์ (Sumerians) ในดินแดนเมโสโปเตเมียเมื่อหลายพันปีก่อนได้กล่าวถึง “หนอนในฟัน” (tooth worm) ที่เป็นต้นตอของฟันผุ

ความเชื่อนี้อยู่มายาวนานจนกระทั่งคริสต์ศตวรรษที่ 18 Robertson ทันตแพทย์ชาวอังกฤษเสนอว่า  “ฟันผุเกิดจากเศษอาหารที่ติดและหมักหมมในซอกฟัน” คำอธิบายที่ว่านี้เป็นแนวทางในการศึกษาสาเหตุของฟันผุในเวลาต่อมา  จนคริสต์ศตวรรษที่ 19 จึงได้รู้แน่ชัดว่าแบคทีเรีย

“โบราณสถาน” ใน ร่าง พ.ร.บ.โบราณสถานฯ ฉบับล่าสุด

เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2556 ที่ผ่านมา ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้พิจารณาเห็นชอบตามที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา (สคก.) เสนอขอความเห็นชอบร่าง พ.ร.บ.โบราณสถานฉบับใหม่ หรือชื่อเต็มๆว่า “พ.ร.บ.โบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. .....”

นอกจากนั้นยังมีการขอให้แก้ไขเพิ่มเติมตามมติคณะกรรมการกลั่นกรองเรื่องเสนอคณะรัฐมนตรีคณะที่ 2 (ฝ่ายสังคมและกฎหมาย)

เนื้อหาในร่าง พ.ร.บ. ฉบับดังกล่าวมีเปลี่ยนแปลงแก้ไขเนื้อหาสำคัญบางมาตรา หนึ่งในนั้นคือนิยามของ “โบราณสถาน” (ร่างมาตรา 4)

ขั้นต

สร้างพระแก้วมรกตจำลอง ผิดกฎหมาย?

ตามที่มีข่าวครึกโครมในขณะนี้เกี่ยวกับกรรม (การกระทำ) ต่างๆ ของพระเกจิอาจารย์ชื่อดังที่มีลูกศิษย์ลูกหามากมายรูปหนึ่ง ได้ก่อให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ของสังคมในวงกว้าง หนึ่งในกรรมเหล่านั้นคือ การสร้างพระแก้วมรกตจำลององค์ใหญ่ที่สุดในโลก หน้าตักกว้าง 15 เมตร สูง 18 เมตร ตามคำอาราธนาของพระอินทร์ (http://www.luangpunenkham.com/wat-pa-kuntitum/buddha/) ณ สำนักสงฆ์ขันติธรรม จังหวัดศรีสะเกษ

นายสหวัฒน์ แน่นหนา อธิบดีกรมศิลปากร ให้สัมภาษณ์ว่าการสร้างพระแก้วมรกตจำลองของวัดแห่งนี้ดำเนินการไม่ถูกต้องตามระเบีย

โลโก้ฐานข้อมูลฯกับโศกนาฏกรรมทางโบราณคดี

ผมขออนุญาตแนะนำโลโก้ (Logo หรือที่ในภาษาไทยอาจใช้คำว่า “เครื่องหมาย” หรือ “สัญลักษณ์”) ของ “ฐานข้อมูลแหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย” นะครับ

โลโก้ของฐานฯ ได้รับแรงบันดาลใจมาจากภาพเขียนสีบนเพดานถ้ำผีหัวโต จ.กระบี่ นำมาดัดแปลงท่าทางให้กำลังใช้คอมพิวเตอร์หรือฐานข้อมูลออนไลน์ ซึ่งเป็นสื่อที่กำลังเติบโตอย่างไม่หยุดยั้งในโลกยุคปัจจุบัน

ในแง่มุมวิชาการ ภาพดังกล่าวที่ถ้ำผีหัวโตยังไม่สามารถกล่าวได้อย่างเต็มปากว่าเป็นรูป “คน” ลักษณะของภาพเป็

ฐานข้อมูลแหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย

ด้วยเหตุที่ข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งโบราณคดีในประเทศไทยที่เผยแพร่ทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเกือบทั้งหมดเป็นข้อมูลเพื่อการท่องเที่ยว ขาดการอ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูล ดังนั้น การ “ยกระดับความน่าเชื่อถือ” และ “การระบุแหล่งที่มา” ของข้อมูลแหล่งโบราณคดีจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นในยุคที่อินเทอร์เน็ตเป็นสื่อที่สามารถเข้าถึงได้ง่ายและรวดเร็ว เพราะไม่เช่นนั้นแล้ว ข้อมูลเรื่องแหล่งโบราณคดีในอินเทอร์เน็ตจะกลายเป็นข้อมูลที่ฉาบฉวยและขาดความน่าเชื่อถือ

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เล็งเห็นถึงความสำคัญในส่วนนี้