วัดอุดม

ภูมิประเทศ

สภาพทั่วไป

วัดอุดมเป็นโบราณสถานร้างที่ได้รับการขุดแต่ง บูรณปฏิสังขรณ์ และปรับปรุงภูมิทัศน์แล้ว ตั้งอยู่ในเมืองเชียงแสนบริเวณกลางเมืองค่อนมาทางทิศใต้ มีโบราณสถานใกล้เคียงคือโบราณสถานหมายเลข 12 และหมายเลข 26 ที่อยู่ทางด้านทิศเหนือ

เดิมโบราณสถานแห่งนี้เป็นที่รกร้าง มีวัชพืชขึ้นปกคลุมทั่วไป สภาพพื้นที่เป็นเนินโบราณสถาน มีลักษณะเป็นเนินดินรูปสี่เหลี่ยม แกนความยาววางตัวในแนวแกนทิศตะวันออก-ตะวันตก

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

ทางน้ำ

แม่น้ำโขง

สภาพธรณีวิทยา

เมืองเชียงแสนตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำโขง ในที่ราบลุ่มเชียงแสนซึ่งเป็นที่ราบขนาดใหญ่เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำพา โดยเฉพาะกรวดทราย ในยุคควอเทอร์นารี

ยุคทางโบราณคดี

สมัย/วัฒนธรรม

อายุทางโบราณคดี

อายุทางตำนาน

ประวัติการศึกษา

ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2549

วิธีศึกษา : ขุดแต่ง

องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร

ผลการศึกษา :

ประเภทของแหล่งโบราณคดี

สาระสำคัญทางโบราณคดี

ตามตำนานพื้นเมืองเชียงแสนระบุว่าวัดอุดมสร้างโดยหมื่นอุดม ขุนนางผู้กินเมืองเชียงแสนใน พ.ศ.2029 โดยครั้งแรกสร้างประกอบด้วยวิหารกว้าง 7 วา ยาว 12 วา เจดีย์กว้าง 3 วา สูง 7 ศอก

เดิมโบราณสถานแห่งนี้เป็นที่รกร้าง มีวัชพืชขึ้นปกคลุมทั่วไป สภาพพื้นที่เป็นเนินโบราณสถาน มีลักษณะเป็นเนินดินรูปสี่เหลี่ยม แกนความยาววางตัวในแนวแกนทิศตะวันออก-ตะวันตก

กรมศิลปากรได้ขุดแต่งวัดอุดมเมื่อ พ.ศ.2549 พบอาคารที่สันนิษฐานว่าเป็นวิหารและมณฑป

วิหาร มีผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ลดมุขหน้า วางตัวในแนวแกนทิศตะวันออก-ตะวันตก หันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีมณฑปก่อเชื่อมกับฐานวิหารทางด้านหลัง คงมีแนวกำแพงล้อมรอบแต่พบหลักฐานเฉพาะทิศเหนือ

มณฑป มีแผนผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ก่อสร้างติดกับท้ายวิหาร

พบการก่อสร้างต่อเติมโบราณสถาน 3 ครั้ง โดยครั้งแรกมีวิหารทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า และมีมณฑปอยู่ด้านหลัง ครั้งที่ 2 มีการต่อเติมฐานชุกชีและขยายฐานวิหารให้ใหญ่ขึ้น พร้อมกับปูพื้นบนอาคารให้สูงขึ้นเล็กน้อย และก่อสร้างแนวกำแพงหรือลานรอบมณฑป ส่วนครั้งสุดท้ายมีการขยายมุขด้านหน้าให้ยื่นออกไปพร้อมกับกำแพงแก้วหรือลานรอบวิหารอีกชั้นหนึ่ง

จากรูปแบบอาคารที่พบและโบราณวัตถุสันนิษฐานได้ว่า โบราณสถานแห่งนี้สร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 19-20 และใช้งานหรือต่อเติมเรื่อยมาจนถึงต้นพุทธศตวรรษที่ 22-23 แล้วทิ้งร้างไป

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

บรรณานุกรม

ข่าวที่เกี่ยวข้อง