โพสต์เมื่อ 19 พ.ค. 2022
ที่ตั้ง : ม.7 บ้านดอน
ตำบล : นายาง
อำเภอ : ชะอำ
จังหวัด : เพชรบุรี
พิกัด DD : 12.856337 N, 99.957396 E
จากโบราณสถานทุ่งเศรษฐี มุ่งหน้าไปทางทิศเหนือตามถนนประมาณ 1 กิโลเมตร หรือหากมาจากตัวเมืองเพชรบุรี ใช้ถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข 4) มุ่งหน้าลงใต้ ผ่าน อ.บ้านลาด และ อ.ท่ายาง เมื่อเข้าสู่ อ.ชะอำ ต.ดอนขุนห้วย ให้เลี้ยวซ้ายไปตามทางหลวงหมายเลข 3174 ประมาณ 4 กิโลเมตร เลี้ยวขวามุ่งหน้าตัว ต.นายาง ประมาณ 4 กิโลเมตร (ผ่านตัว ต.นายาง) จะพบเขาตาจีนและสำนักสงฆ์ถ้ำเจดีย์น้ำเขาตาจีนอยู่ทางขวามือ
ปัจจุบันถ้ำบนเขาตาจีนเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมของสำนักสงฆ์ถ้ำเจดีย์น้ำเขาตาจีน ที่ตั้งอยู่เชิงเขาด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ และยังเป็นสถานที่ให้ประชาชนสักการะพระพุทธรูป พร้อมทั้งชื่นชมความสวยงามของถ้ำและเขาตาจีน
กรมศิลปากร, กรมป่าไม้
บนเขาตาจีนมีถ้ำตั้งอยู่ทางด้านทิศใต้ ปากถ้ำหันไปทางทิศตะวันตก ภายในถ้ำพบเศษอิฐเป็นจำนวนมาก คาดว่าเดิมมีสิ่งก่อสร้างแต่ถูกรื้อทำลายโดยพวกลักลอบขุดหาโบราณวัตถุจนหมดสภาพ ปัจจุบันมีพระภิกษุเข้าไปปรับพื้นที่และเทพื้นซีเมนต์ปิดหลุมลักลอบขุด
เขาตาจีนเป็นเขาหินปูนลูกโดด อยู่ห่างจากชายฝั่งทะเลปัจจุบันประมาณ 5 กิโลเมตร และอยู่ทางทิศเหนือของเขาจอมปราสาท ระยะทางประมาณ 800 เมตร
พื้นที่โดยรอบเป็นที่ราบน้ำขึ้นถึง (Old tidal flat) ที่เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำกร่อยและตะกอนน้ำทะเล และมีพื้นที่บางส่วนที่เป็นหาดทรายเดิม (Old sandy beach)
ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร
ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2540
วิธีศึกษา : สำรวจ
องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร
ผลการศึกษา :
พ.ศ.2540 สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี กรมศิลปากร สำรวจทางโบราณคดีในถ้ำเขาตาจีน เนื่องในโครงการจัดทำแผนแม่บทเพื่ออนุรักษ์พัฒนาเมืองคูบัวจากการสำรวจของสำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี (2540 : 83) ภายในถ้ำบนเขาตาจีน พบอิฐขนาดใหญ่ ขนาดกว้างประมาณ 18 เซนติเมตร หนา 8 เซนติเมตร มีแกลบข้าวผสมมาก คล้ายอิฐแบบทวารวดี สันนิษฐานว่าในอดีตอาจมีโบราณสถานที่ก่อด้วยอิฐอยู่ภายในถ้ำ แต่ปัจจุบันถูกทำลายจนไม่เหลือสภาพแล้ว ส่วนภายนอกถ้ำพบเศษภาชนะดินเผา เนื้อหนา เผาด้วยอุณหภูมิต่ำ ลักษณะคล้ายฐานภาชนะ
เมื่อพิจารณาจากทำเลที่ตั้งและลักษณะของหลักฐาน สันนิษฐานว่าโบราณสถานก่ออิฐภายในถ้ำบนเขาตาจีน มีอายุอยู่ในสมัยวัฒนธรรมทวารวดี และน่าจะมีความสัมพันธ์กับชุมชนสมัยทวารวดีบริเวณทุ่งเศรษฐี ที่อยู่ห่างออกไปทางทิศใต้ประมาณ 700-800เมตร โดยอาจจะเป็นศาสนสถานประเภทถ้ำ (หรือเจติยสถาน) ที่อยู่ไกลจากชุมชน ในลักษณะของวัดป่า ดังเช่นเขางู จ.ราชบุรี ถ้ำเขาสมอคอน จ.ลพบุรี ถ้ำพระโพธิสัตว์ จ.สระบุรี ถ้ำเขาถมอรัตน์ จ.เพชรบูรณ์ เป็นต้น
ระบบฐานข้อมูลแหล่งมรดกทางศิลปวัฒนธรรม และระบบภูมิสารสนเทศ โครงการสำรวจแหล่งมรดกทางศิลปวัฒนธรรม [Online]. Accessed 30 March 2011. Available from http://www.gis.finearts.go.th
สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี. คูบัว : ความสัมพันธ์กับชุมชนทวารวดีในบริเวณใกล้เคียง. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2541.
สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี. ทุ่งเศรษฐี: บราณสถานทวารวดี ชายฝั่งทะเลเพชรบุรี. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2543.