ธาตุกุดแห่น้อย


โพสต์เมื่อ 13 ก.ค. 2020

ที่ตั้ง : สำนักสงฆ์ธาตุกุดแห่น้อย ม.2 บ้านนาดอกไม้ ต.ชุมแพ อ.ชุมแพ

ตำบล : ชุมแพ

อำเภอ : ชุมแพ

จังหวัด : ขอนแก่น

พิกัด DD : 16.514048 N, 102.050821 E

เขตลุ่มน้ำหลัก : ชี, ลำน้ำเชิญ

เส้นทางเข้าสู่แหล่ง

จากที่ว่าการอำเภอชุมแพ ใช้ถนนชายทุ่ง มุ่งหน้าลงทิศใต้สู่บ้านนาดอกไม้ ประมาณ 4 กิโลเมตร พบสามแยก ให้ใช้ถนนเบี่ยงขวา ไปตามถนนประมาณ 1.1 กิโลเมตร ถึงบ้านนาดอกไม้ พยสามแยกให้เลี้ยวซ้าย ไปตามถนนอีกประมาณ 2.3 กิโลเมตร ถึงสำนักสงฆ์ธาตุกุดแห่น้อย โบราณสถานตั้งอยู่ภายในสำนักสงฆ์

ประโยชน์ทางการท่องเที่ยว

เป็นแหล่งท่องเที่ยว

รายละเอียดทางการท่องเที่ยว

โบราณสถถานธาตุกุดแห่งน้อยได้รับการขุดค้นศึกษา บูรณะ และปรับปรุงภูมิทัศน์จากกรมศิลปากรแล้ว ปัจจุบันอยู่ในสภาพดี และได้รับการเคารพสักการะจากชาวบ้านในพื้นที่เป็นอย่างมาก

ผู้สนใจสามารถเข้าเยี่ยมชมและสักการะได้ทุกวัน โดยไม่เสียค่าเข้าชม มีป้ายคำบรรยายให้ข้อมูลและแผนผังโบราณสถาน

หน่วยงานที่ดูแลรักษา

กรมศิลปากร, สำนักสงฆ์ธาตุกุดแห่น้อย

การขึ้นทะเบียน

ไม่ขึ้นทะเบียน

ภูมิประเทศ

ที่ราบ

สภาพทั่วไป

โบราณสถานธาตุกุดแห่น้อยตั้งอยู่ภายในสำนักสงฆ์ธาตุกุดแห่น้อย อยู่ห่างจากชุมชนบ้านนาดอกไม้มาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 600 เมตร สภาพพื้นที่เป็นเนินดิน (ลานตะพัก) ในคุ้งลำน้ำธรรมชาติสายหนึ่งที่เป็นลำน้ำสาขาของลำน้ำเชิญ โดยลำน้ำเชิญอยู่ห่างออกไปทางทิศใต้ของโบราณสถานประมาณ 500 เมตร

สภาพพื้นที่โดยรวมมีลักษณะเป็นลูกคลื่นลอนลาดทางตะวันออกของเทือกเขาเพชรบูรณ์ และอยู่ห่างจากภูเวียงมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 11 กิโลเมตร พื้นที่โดยรอบแหล่งเป็นพื้นที่เกษตรกรรม เป็นที่ลุ่มที่เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำพา

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

221 เมตร

ทางน้ำ

ลำน้ำเชิญ, แม่น้ำชี

สภาพธรณีวิทยา

ธรณีสัณฐานเป็นหินทรายในหมวดหินน้ำพอง

ยุคทางโบราณคดี

ยุคประวัติศาสตร์

สมัย/วัฒนธรรม

สมัยล้านช้าง

อายุทางโบราณคดี

พุทธศตวรรษที่ 22-24

ประวัติการศึกษา

ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2551

วิธีศึกษา : ขุดค้น, ขุดแต่ง


ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2553

วิธีศึกษา : บูรณปฏิสังขรณ์


ประเภทของแหล่งโบราณคดี

ศาสนสถาน

สาระสำคัญทางโบราณคดี

โบราณสถานธาตุกุดแห่น้อย เป็นสิมหรืออุโบสถร้าง อายุราวพุทธศตวรรษที่ 22-24 สมัยล้านช้าง ยังไม่ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน

โบราณสถานธาตุกุดแห่น้อย ประกอบไปด้วยฐานสิม (อุโบสถ) ก่อด้วยอิฐสอดิน ผังสี่เหลี่มผืนผ้า ขนาดกว้าง 9 เมตร ยาว 11 เมตร หันหน้าไปทางทิศตะวันตก ผนังด้านหลังทึบ ส่วนผนังอีก 3 ด้านเหลือร่องรอยเฉพาะส่วนฐานแต่สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นสิมโปร่ง คือมีผนังทึบด้านหลัง และส่วนด้านหน้าและด้านข้างเปิดโล่ง ภายในสิมมีเสาไม้รองรับโครงสร้างหลังคาที่ทำจากไม้

ด้านในสุดของฐานอาคารเป็นที่ประดิษฐานธาตุ (เจดีย์) ซึ่งชาวบ้านเรียกว่าธาตุกุดแห่น้อย องค์ธาตุก่ออิฐสอดินถือปูน อยู่ในแผนผังรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส โดยมีการก่อขยายมุขด้านทิศตะวันตกและทิศใต้เพิ่มเติมในสมัยหลัง ปัจจุบันองค์ธาตุอยู่ในสภาพชำรุด คงเหลือแต่เพียงส่วนฐานเท่านั้น

โบราณสถานแห่งนี้กำหนดอายุราวพุทธศตวรรษที่ 22-24 สมัยล้านช้าง ได้รับการศึกษาและอนุรักษ์ครั้งหลังสุดระหว่าง พ.ศ.2551-2553

นอกจากนี้ จากการขุดค้นและขุดแต่งที่ผ่านมา ทำให้พบหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญหลายชิ้น เช่น พระพุทธรูปสำริด พระพุทธรูปดินเผา ใบเสมา และเงินโบราณ (เงินฮาง) ซึ่งปัจจุบันหลักฐานเหล่านี้จัดเก็บอยู่ภายในกุฏิเจ้าอาวาส

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

ทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล

บรรณานุกรม

http://damrong102.blogspot.com/2012/05/blog-post_26.html

http://www.bt-50.com/topic.php?q_id=26864

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ภาพเกี่ยวกับแหล่งโบราณคดี