บ้านโพนพระ

ภูมิประเทศ

สภาพทั่วไป

สภาพทั่วไปของแหล่งโบราณคดีบ้านโพนพระมีลักษณะเป็นเนินดินค่อนข้างใหญ่รูปทรงยาวรี วางตัวด้านยาวตามทิศตะวันออก-ตะวันตก ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของชุมชนบ้านโพนพระ มีวัดศรีอุปถัมภ์เป็นวัดประจำหมู่บ้าน พื้นที่โดยรอบเป็นที่นาบนพื้นที่ราบที่เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำพาในยุคควอเทอร์นารี มีห้วยขามเตี้ยไหลผ่านทางด้านทิศเหนือและทิศตะวันตก ด้านทิศใต้และตะวันออกมีห้วยวังทองหรือห้วยบ้านมุยไหลผ่าน ห้วยทั้ง 2 สาย เป็นลำน้ำสาขาของห้วยน้ำโมง

แหล่งโบราณคดีตั้งอยู่ห่างจากห้วยน้ำโมงมาทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 5 กิโลเมตร ห่างจากแม่น้ำโขงมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 11 กิโลเมตร และห่างจากเทือกเขาภูพระบาทมาทางทิศตะวันออกประมาณ 17 กิโลเมตร

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

ทางน้ำ

ห้วยน้ำโมง, ห้วยขามเตี้ย, ห้วยวังทอง, ห้วยบ้านมุย, แม่น้ำโขง

สภาพธรณีวิทยา

สภาพธรณีวิทยาของพื้นที่แถบนี้เป็นหินโคลนและหินทรายในหมวดหินภูทอก กลุ่มหินโคราช ยุคครีเทเชียส (กรมทรัพยากรธรณี 2552) 

ยุคทางโบราณคดี

สมัย/วัฒนธรรม

อายุทางโบราณคดี

ประวัติการศึกษา

ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร

วิธีศึกษา : สำรวจ

ประเภทของแหล่งโบราณคดี

สาระสำคัญทางโบราณคดี

จากการสำรวจและศึกษาของกรมศิลปากรที่ผ่านมาพบหลักฐานทางโบราณคดีตามผิวดินภายในหมู่บ้านโพนพระ โดยเฉพาะเศษภาชนะดินเผาที่กระจายอยู่ทั่วไป และหนาแน่นที่บริเวณกลางหมู่บ้านซึ่งเป็นจุดที่สูงที่สุดของเนิน

จากการตัดถนนผ่านกลางเนินและการขุดดินเพื่อสร้างเตาเผาถ่าน ทำให้เห็นชั้นทับถมกิจกรรมของมนุษย์ในอดีตจำนวนมาก หลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญ เช่น

1. โครงกระดูกมนุษย์ จำนวน 2 โครง (ชาวบ้านนำไปเผาบำเพ็ญกุศลแล้ว) และพบเศษภาชนะดินเผาที่ฝังร่วมกับโครงกระดูกจำนวนมาก

2. ภาชนะดินเผา เกือบทั้งหมดมีสภาพสมบูรณ์เติมใบทรงกลม จำนวน 53 รายการ

ผู้สำรวจให้ข้อสันนิษฐานเบื้องต้น หลักฐานที่พบแสดงให้เห็นว่าพื้นที่ดังกล่าวน่าจะเป็นพื้นที่ฝังศพของคนก่อนประวัติศาสตร์ โดยมีการฝังเครื่องเซ่นไปพร้อมกับร่างของผู้ตายด้วย

ชุมชนโบราณแห่งนี้คงร่วมสมัยและมีความสัมพันธ์กับแหล่งโบราณคดีบ้านโคกคอน (หรืออาจเป็นชุมชนเดียวกัน) เนื่องจากอยู่ใกล้เคียงกันและพบหลักฐานทางโบราณคดีลักษณะคล้ายคลึงกัน อายุสมัยจากการกำหนดอายุจากชั้นวัฒนธรรมของแหล่งโบราณคดีที่พบภาชนะดินเผาก็มีลักษณะคล้ายคลึงกัน นั่นคือน่าจะอยู่ในสมัยประวัติศาสตร์ตอนปลายหรือสมัยเหล็ก

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

บรรณานุกรม

กรมทรัพยากรธรณี. การจำแนกเขตเพื่อการจัดการด้านธรณีวิทยาและทรัพยากรธรณี จังหวัดหนองคาย. กรุงเทพฯ : กรมทรัพยากรธรณี, 2552.

ข่าวที่เกี่ยวข้อง