บ้านโคกเศรษฐี

ภูมิประเทศ

ที่ราบ

สภาพทั่วไป

แหล่งโบราณคดีบ้านโคกเศรษฐีตั้งอยู่ห่างออกมาทางทิศตะวันออกของโบราณสถานทุ่งเศรษฐี ประมาณ 400 เมตร บริเวณที่พบหลักฐานทางโบราณคดีปัจจุบันอยู่ในบริเวณบ้านของชาวบ้านในเขตหมู่บ้านโคกเศรษฐี อีกบริเวณหนึ่งอยู่นอกหมู่บ้านซึ่งเดิมมีเป็นเนินดินสูงกว่าพื้นที่โดยรอบ มีเนื้อที่ 8 ไร่เศษ แต่ถูกปรับจนเกือบเป็นที่ราบเพื่อการอยู่อาศัยของชุมชนในปัจจุบัน (สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี 2541 : 84)

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

7 เมตร

ทางน้ำ

สภาพธรณีวิทยา

บริเวณที่ตั้งแหล่งโบราณคดีเป็นแนวสันทรายเก่าหรือแนวชายหาดเดิม (ในช่วงโฮโลซีนตอนต้น) ปัจจุบันอยู่ห่างจากชายฝั่งทะเลประมาณ 4.5 กิโลเมตร

ยุคทางโบราณคดี

ยุคประวัติศาสตร์

สมัย/วัฒนธรรม

สมัยทวารวดี

อายุทางโบราณคดี

(พุทธศตวรรษที่ 9-12?) / พุทธศตวรรษที่ 12-16 / พ.ศ.1100-1600

ประวัติการศึกษา

ชื่อผู้ศึกษา : กรมศิลปากร

ปีที่ศึกษา : พ.ศ.2540

วิธีศึกษา : สำรวจ

องค์กรร่วม / แหล่งทุน : กรมศิลปากร

ผลการศึกษา :

พ.ศ.2540 สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี กรมศิลปากร สำรวจทางโบราณคดีบ้านใหม่เพิ่มเติมเนื่องในโครงการจัดทำแผนแม่บทเพื่ออนุรักษ์พัฒนาเมืองคูบัว

---

ประเภทของแหล่งโบราณคดี

แหล่งอยู่อาศัย

สาระสำคัญทางโบราณคดี

คณะสำรวจของสำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี (2540 : 84-85) พบโบราณวัตถุจากแหล่งโบราณคดีบ้านโคกเศรษฐี ดังนี้

เศษภาชนะดินเผา พบปริมาณมาก ส่วนใหญ่เป็นภาชนะเนื้อดิน (Earthenware) มีทั้งผิวเรียบและตกแต่งผิวเป็นลายเชือกทาบและทาน้ำดิน รูปทรงภาชนะเป็นภาชนะแบบมีสันในวัฒนธรรมทวารวดี นอกจากนี้ยังพบเศษภาชนะดินเผาเคลือบที่ผลิตจากเตาศรีสัชนาลัยด้วย

ลูกปัด พบไม่มากนัก เป็นลูกปัดแก้วสีฟ้าและสีแดง แต่จากคำบอกเล่าของชาวบ้านพบเป็นปริมาณมาก และที่ชาวบ้านเก็บไว้ ส่วนใหญ่เป็นลูกปัดแก้ว มีหลายสี เช่น ฟ้า เขียว น้ำเงิน สีขาวใส เป็นต้น

อิฐ พบปริมาณเล็กน้อย เป็นอิฐที่มีส่วนผสมของแกลบข้าวมาก คล้ายกับอิฐในวัฒนธรรมทวารวดี

จากคำบอกเล่าของชาวบ้าน (สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี 2540 : 85) ถัดจากบริเวณนี้ไปทางทิศใต้ประมาณ 300 เมตร มีเนินดินที่พบโบราณวัตถุจำพวกลูกปัดและเศษภาชนะดินเผาเป็นจำนวนมาก แต่ปัจจุบันไม่เหลือหลักฐานเนื่องจากพื้นที่ถูกไถปรับเพื่อสร้างบ้านเรือน

ข้อมูลเบื้องต้นจากการสำรวจทำให้สันนิษฐานได้ว่าแหล่งโบราณคดีแห่งนี้ น่าจะเป็นชุมชนชายฝั่งทะเลในวัฒนธรรมทวารวดี และมีความเกี่ยวเนื่องกับเจดีย์ทุ่งเศรษฐี โดยอาจจะเป็นผู้สร้างและใช้งานโบราณสถานแห่งนี้ อย่างไรก็ตาม หลักฐานต่างๆกำลังถูกทำลายอย่างต่อเนื่อง เพราะตั้งบ้านเรือนของชุมชนอย่างหนาแน่นในปัจจุบัน

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

ทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล

บรรณานุกรม

ฉัตรชัย อักษรศิลป์ และคณะ. การสำรวจและศึกษาร่องรอยชุมชนโบราณสมัยทวารวดีในจังหวัดเพชรบุรี. เอกสารประกอบการสัมมนาปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิต คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2533.

ฝ่ายวิชาการ กองโบราณคดี. รายงานการศึกษาและสำรวจทางโบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์ในวัฒนธรรมทวารวดี จังหวัดเพชรบุรี. (เอกสารอัดสำเนา). อ้างถึงใน สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี. คูบัว : ความสัมพันธ์กับชุมชนทวารวดีในบริเวณใกล้เคียง. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2541.

ระบบฐานข้อมูลแหล่งมรดกทางศิลปวัฒนธรรม และระบบภูมิสารสนเทศ โครงการสำรวจแหล่งมรดกทางศิลปวัฒนธรรม [Online]. Accessed 30 March 2011. Available from http://www.gis.finearts.go.th

สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี. คูบัว : ความสัมพันธ์กับชุมชนทวารวดีในบริเวณใกล้เคียง. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2541.

สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณสถานแห่งชาติที่ 1 ราชบุรี. ทุ่งเศรษฐี : โบราณสถานทวารวดี ชายฝั่งทะเลเพชรบุรี. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2543.

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ข่าวที่เกี่ยวข้อง