โพสต์เมื่อ 13 ก.ค. 2020
ที่ตั้ง : ม.4 บ้านหินตั้ง ต.บ้านชวน อ.บำเหน็จณรงค์
ตำบล : บ้านชวน
อำเภอ : บำเหน็จณรงค์
จังหวัด : ชัยภูมิ
พิกัด DD : 15.49604 N, 101.71928 E
เขตลุ่มน้ำหลัก : ชี
เขตลุ่มน้ำรอง : ลำคันฉู
จากตัวอำเภอบำเหน็จณรงค์ ใช้ทางหลวงหมายเลข 2179 มุ่งหน้าทางทิศตะวันออกหรือมุ่งหน้าบ้านหินตั้ง ประมาณ 3 กิโลเมตร เลี้ยวขวาเข้าสู่บ้านหินตั้งประมาณ 170 เมตร พบสี่แยกให้เลี้ยวซ้าย ไปตามถนน 750 เมตร เลี้ยวขวาเข้าถนนปูนขนาดเล็ก ประมาณ 300 เมตร พบบ้านชาวบ้านทางซ้ายมือ หินตั้งฝังอยู่ที่คันนาด้านหลังบ้านหลังดังกล่าว โดยอยู่ลึกเข้าไปจากถนนประมาณ 200 เมตร
หินตั้งยังคงปักอยู่ ณ สถานที่ที่ค้นพบ ทางท้องถิ่นและชาวบ้านรับทราบถึงความสำคัญจึงไม่มีการเคลื่อนย้ายรวมทั้งไม่มีการจัดการใดๆ อย่างไรก็ตาม หินตั้งมีรอยเขม่าไฟจากการเผาวัชพืชในพื้นที่โดยรอบ ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อตัวหินตั้ง
เอกชน
หินตั้ง ที่บ้านหินตั้ง ต.บ้านชวน อ.บำเหน็จณรงค์ จ.ชัยภูมิ ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานในราชกิจจจานุเบกษา เรื่องการกำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ เล่ม 53 หน้า 902 วันที่ 2 สิงหาคม 2479
หินตั้ง ปัจจุบันบริเวณอยู่กลางคันนา ล้อมรอบไปด้วยนาข้าวผืนใหญ่ ปัจจุบันคันนาดังกล่าวมีระดับสูงกว่าพื้นท้องนาประมาณ 1.5 เมตร
สภาพพื้นที่โดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำพา มีลำน้ำธรรมชาติที่เป็นลำน้ำสาขาของลำคันฉูไหลผ่านทางทิศใต้ ห่างจากหินตั้งไปประมาณ 290 เมตร นอกจากนี้หินตั้งยังอยู่ห่างจากบึงละหานมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 20 กิโลเมตร และห่างจากแม่น้ำชี มาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 27.5 กิโลเมตร
ลำคันฉู, แม่น้ำชี
ลักษณะธรณีสัณฐานเป็นหินเกลือในหมวดหินมหาสารคาม (Mahasarakham Formation – KTms) ยุคครีเทเชียส
ลักษณะหินตั้งเป็นหลักหินหรือแท่งหินทรายที่ส่วนล่างฝังอยู่ในพื้นดินคันนา มีเฉพาะส่วนบนหรือส่วนยอดเท่านั้นที่โผล่พ้นผิวดินขึ้นมาประมาณ 30 เซนติเมตร ส่วนยอดหินตั้งมีลักษณะค่อนข้างแหลมมน หน้าตัดเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาด 50x50 เซนติเมตร อาจเป็นหินธรรมชาติทั้งก้อนหรืออาจถูกสลักขึ้นรูปอย่างคร่าวๆ ผิวหินมีรอยกร่อนกะเทาะอยู่ทั่วไปรวมถึงรอยเขม่าไฟที่เกิดจากการการเผาวัชพืชโดยรอบ
จากการสำรวจยังพบชิ้นส่วนเครื่องถ้วยจีนสีขาวเขียนสีน้ำเงินใต้เคลือบและเศษภาชนะดินเผาเนื้อดินสีนวล-ส้ม-ดำผสมเนื้อดินด้วยกรวดทรายกระจายอยู่ทั่วไปบนผิวดินคันนาบริเวณหินตั้ง
การปักหินตั้งของคนโบราณมีวัตถุประสงค์เกี่ยวพันกับความเชื่อ โดยอาจปักอยู่ในพื้นที่ฝังศพหรือที่ประกอบพิธีกรรมเกี่ยวกับความตาย หรือปักในพื้นที่ที่ใช้ประกอบพิธีกรรมหรือพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ หรือปักอยู่ในพื้นที่ศาสนสถาน สันนิษฐานว่ามีอายุก่อนพุทธศตวรรษที่ 19