ภาชนะดินเผาเนื้อหิน

[ดู ภาชนะดินเผาเนื้อแกร่ง]

เมืองหลวงเก่าของไทย

ในอดีตอันยาวนาน ดินแดนที่เป็นประเทศไทยในปัจจุบัน เป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มคน ที่มีพัฒนาการมาเป็นลำดับ ตั้งแต่เป็นกลุ่มครอบครัวเล็กๆ จำนวนไม่เกิน 10 คน ที่เร่ร่อนหาอาหาร และมีที่พักพิง อยู่ตามถ้ำเพิงผาต

ยัชโญปวีต

yajñopavita

หรือสายธุรำ คือ เชือกหรือด้ายศักดิ์สิทธิ์ของวรรณะพราหมณ์ เพื่อแสดงความเป็นพราหมณ์ อันหมายถึงผู้ที่ถือกำเนิด 2 ครั้ง โดยครั้งที่ 2 ผ่านพิธีกรรมทางศาสนา จึงมีสิทธิ์คล้องสายยัชโญปวีต

สายยัชโญ

ย่านประวัติศาสตร์

historic district

ศัพท์ที่บัญญัติโดยองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรม แห่งสหประชาชาติ (UNESCO) เพื่อใช้ในการบริหารจัดการพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับโบราณสถาน บริเวณพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับคนในอดีต เช่

ยุคสมัยทางธรณีวิทยา

[ดู ธรณีกาล]

โยคปัฏฏ

yogapatฺtฺ

หรือโยคปัฏ คือสายรัดหน้าแข้งที่ฤๅษีหรือโยคีใช้ขณะบำเพ็ญตบะในท่านั่งชันเข่าไขว้กัน

โยคาสนะ

yogāsana

ท่านั่งชันเข่าไขว้ขา อันเป็นท่านั่งของการบำเพ็ญตบะของฤๅษีหรือโยคี ซึ่งอาจมีสายโยคปัฏฏรัดเอาไว้ก็ได้

ร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์

(feature)

ร่องรอยความแตกต่างของสีดิน เนื้อดิน หรือร่องรอยอื่นๆ ในชั้นดิน ทำไห้ดินแตกต่างไปจากดินทั่วไปที่ทับถมตามธรรมชาติ โดยมีสาเหตุจากการกระทำของมนุษย์

ร่องรอยผิดวิสัย

ร่องรอยความแตกต่างของสีดิน เนื้อดิน หรือร่องรอยอื่นๆ ในชั้นดิน ทำให้ดินแตกต่างไปจากดินทั่วไปที่ทับถมตามธรรมชาติ โดยมีสาเหตุอันเนื่องมาจากการรบกวนดินในอดีตหรือการทับถมของชั้นดินแทรกในภายหลัง

รอยผิดวิสัย

[ดู ร่องรอยผิดวิสัย]

ระเบียงคด

(cloister)

ระเบียงทางเดินที่มีหลังคาคลุมสร้างล้อมรอบสิ่งก่อสร้างประธาน มักมีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยม

ลัญจกร

ลัญจกร

seal, emblem

หรือลัญฉกร

(1) ตรา (สำหรับประทับ) ใช้เป็นราชาศัพท์ว่า พระราชลัญจกร

(2) ตราหรือเครื่องหมายหรือรูปสัญลักษณ์ต่างๆ ซึ่งสร้างขึ้นสำหรับใช้ตีหรือประทับหรือปิดผนึกบนเอกสาร ด้วยประสงค์ให้เ

ลานประทักษิณ

ลานสำหรับเดินประทักษิณ คือ เดินเวียนขวาหรือทักษิณาวรรต เพื่อสักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์

ลายขุด

(excised decoration)

ลวดลายบนผิวภาชนะ (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ที่เกิดจากการใช้ของมีคมปลายมน ปลายโค้ง หรือปลายตัด ขุดตัดเอาดินบนภาชนะดินเผาออกเป็นร่อง ทำเป็นลวดลายตามต้องการ จะทำในขณะที่ดินยังอ่อนตัวอยู

ลายขูดขีด

(incising decoration, incised decoration, engraving decoration, engraved decoration)

ลวดลายบนภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ที่เกิดจากการใช้เครื่องมือปลายแหลม เช่น ไม้ กระดูก โลหะ หรือหิน ขูดขีดลง

ลายเครื่องจักสาน

(basket decoration)

ลวดลายบนภาชนะดินเผาที่เกิดจากการใช้เครื่องจักสานเป็นแบบในการขึ้นรูปภาชนะ เมื่อนำไปเผาเครื่องจักสานจะไหม้สลายไป เหลือเฉพาะลายปรากฏบนภาชนะ

ลายเชือกทาบ

(cord marked decoration)

ลวดลายบนผิวภาชนะที่เกิดจากการใช้เชือกฟั่น หรือเชือกพันไม้ กด กลิ้งลงบนผิวภาชนะขณะที่ดินยังหมาดๆ

ลายซี่หวี

(comb decoration)

ลวดลายบนภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ที่เกิดจากการใช้หวี หรือของแข็งที่ทำเป็นซี่คล้ายหวีขูดลงบนผิวภาชนะขณะที่ดินยังหมาดๆ ทำให้เกิดลวกลายขนานกัน จัดเป็นเทคนิคการทำลวดลายประเภทขู

ลายประทับ

(impressed decoration, stamped decoration)

ลวดลายบนผิวภาชนะ (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ที่เกิดจากการนำวัสดุธรรมชาติ หรือวัตถุที่ตกแต่งเป็นลวดลายต่างๆ มากดประทับลงบนผิวภาชนะ ขณะที่ดินยังหมาดๆ ทำให้เกิดรอยล

ลายปั้นแปะ

(applique)

ลวดลายบนภาชนะดินเผาที่เกิดจากการปั้นดินติดเติมลงบนภาชนะให้เกิดลวดลายต่างๆ