อภิธานศัพท์
ก | ข | ฃ | ค | ฅ | ฆ | ง | จ | ฉ | ช | ซ | ฌ | ญ | ฎ | ฏ | ฐ | ฑ | ฒ | ณ | ด | ต | ถ | ท | ธ | น | บ | ป | ผ | ฝ | พ | ฟ | ภ | ม | ย | ร | ฤ | ล | ฦ | ว | ศ | ษ | ส | ห | ฬ | อ | ฮ | ทั้งหมด
แสดง 161 ถึง 180 จาก 193 ผลลัพธ์
เศษภาชนะดินเผา
potsherd, sherd, pottery sherds, shard
ชิ้นส่วนที่แตกออกมาจากภาชนะดินเผา
อ่านเพิ่มเติมสงวนรักษา
preservation, preserve
การดูแลรักษาโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ให้คงอยู่ในสภาพที่ปรากฏ และชะลอการเสื่อมสภาพที่อาจเกิดขึ้น เพื่อป้องกันมิให้เสียหายต่อไป
อ่านเพิ่มเติมสถูป
Stupa
(1) แรกเริ่มมีที่มาจากเนินดินหลุมฝังศพ หรือสิ่งก่อสร้างเพื่อบรรจุอัฐิธาตุของบุคคลสำคัญ เพื่อเป็นอนุสรณ์และกราบไหว้บูชา ดังนั้นสถูปจึงมีความหมายพ้องกับเจดีย์ และใช้แทนกันได้ บางครั้งพบว่าใช้ควบคู
... อ่านเพิ่มเติมสถูปเจดีย์
เป็นคำที่มีความหมายซ้อนทับกันของ 2 คำ คือ “สถูป” และ “เจดีย์” มักใช้กันในไทย หมายความถึง “สถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุหรืออัฐิธาตุ และสถานที่ที่สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงพระพุทธองค์
อ่านเพิ่มเติมสำนักสงฆ์
monastic residence, monks’ lodging
(1) วัดที่ยังไม่ได้รับพระราชทานที่วิสุงคามสีมา
(2) สถานที่พำนักอาศัยของหมู่พระภิกษุสงฆ์ซึ่งไม่ได้ขอพระบรมราชานุญาตใช้ผืนที่ดินแห่งนั้นเพื่อจัดตั้งเป็นวัดขึ้น ดังนั้น
... อ่านเพิ่มเติมสำริด
bronze
โลหะผสมหรือโลหะเจือ (alloy) ชนิดหนึ่งที่มีทองแดงเป็นส่วนผสมหลัก และมีดีบุกที่ช่างโลหะตั้งใจเติมลงไปผสมอยู่ตั้งแต่ 1% ขึ้นไปเป็นส่วนผสมรอง แต่โดยทั่วไปสำริดที่มีคุณสมบัติเหมาะสมสำหรับใช้ทำเครื่อ
... อ่านเพิ่มเติมสิ่งเทียมโบราณวัตถุ
duplicate antique
สิ่งที่ทำเทียมโบราณวัตถุหรือส่วนของโบราณวัตถุที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้ตามพระราชบัญญัตินี้ หรือที่อยู่ในความครอบครองของกรมศิลปากร
อ่านเพิ่มเติมสิ่งเทียมศิลปวัตถุ
duplicate object of art
สิ่งที่ทำเทียมศิลปวัตถุหรือส่วนของศิลปวัตถุที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้ตามพระราชบัญญัตินี้ หรือที่อยู่ในความครอบครองของกรมศิลปากร
อ่านเพิ่มเติมสีมา
(1) เขตแดน
(2) เครื่องหมายแสดงเขต ตามพุทธบัญญัติระบุว่า สีมามี 8 ชนิด คือ ภูเขา หิน ป่าไม้ ต้นไม้ จอมปลวก หนทาง แม่น้ำ และน้ำ สีมามักทำด้วยหิน ปักล้อมรอบอุโบสถ เรียกว่า เสมา ก็ได้
(3) ขอบเขตแห่งพื้นท
... อ่านเพิ่มเติมเสมา
(1) เครื่องหมายที่ปักแสดงขอบเขตแห่งสีมา หรือเครื่องหมายบอกหรือแสดงขอบเขตอันศักดิ์สิทธิ์ของโบสถ์ ในวัฒนธรรมไทยนิยมใช้แผ่นหินหรือศิลาเป็นวัสดุ เรียก ใบเสมา ใบสีมา หรือใบพัทธสีมา [ดู สีมา]
(2) เรียกสิ่งท
... อ่านเพิ่มเติมหน้ากาล
(Kala face, Kala)
(1) รูปหน้าสัตว์ในเทพนิทาน มองเห็นทางด้านหน้า บางครั้งเรียกว่า “เกียรติมุข” บ้างก็เรียกว่า “สิงหมุข” เพราะดูคล้ายสิงห์ มักทำประดับเหนือประตูทางเข้าอาคารหรือคูหา มีนัยว่าเพื่อปกป้องรั
... อ่านเพิ่มเติมหน้าตัดข้างของดิน
(soil profile)
ชั้นดินที่มีลักษณะปรากฏให้เห็นเรียงตามลำดับเป็นช่วงชั้นจากชั้นบนสุดจนถึงชั้นล่างสุด ว่าแต่ละช่วงชั้นมีลักษณะอย่างไร หากขุดเป็นหลุมใหญ่ลึกลงไปในดินที่อยู่ตามธรรมชาติ จะสามารถแลเห็นหน้าตั
... อ่านเพิ่มเติมหลักฐานทางโบราณคดี
archaeological evidence, archaeological record
หลักฐานที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์ในอดีต ทั้งหลักฐานที่มนุษย์ทำขึ้น หรือหลักฐานที่เป็นธรรมชาติซึ่งเกี่ยวข้องกับมนุษย์ในอดีต หลักฐานเหล่านี้ใช้ในการวิเ
หลักฐานในตำแหน่งเดิม
(in situ evidence)
หลักฐานทางโบราณคดีที่มิได้ถูกเคลื่อนย้าย พบอยู่ในตำแหน่งเดิม
อ่านเพิ่มเติมหลุมขุดค้น
excavation unit
หลุมที่เกิดจากการขุดศึกษาอย่างเป็นระบบตามหลักหรือขั้นตอนทางโบราณคดี อาจเป็นได้ทั้งหลุมขนาดเล็กและขนาดใหญ่ รูปทรงของหลุมขุดค้นมีได้หลากหลายลักษณะ เช่น หลุมสี่เหลี่ยมจัตุรัส สี่เหลี่ยมผื
... อ่านเพิ่มเติมหลุมเสา
post hole
ร่องรอยของหลุมซึ่งเคยมีเสาปักอยู่ พบในชั้นดินทางโบราณคดี ถึงแม้จะไม่มีตัวเสาแล้ว แต่ก็สามารถบอกได้ว่าเคยมีเสาปักอยู่ โดยสังเกตจากสีดินและเนื้อดินในหลุมเสากับนอกหลุมเสา
หลุมเสาโบราณที่ขุดค
... อ่านเพิ่มเติม